Innovatief en alledaags

Sellafield verwerkt laatste splijtstof snelle reactor

De Magnox-opwerkingsfabriek op de site van Sellafield in Cumbria heeft de laatste hoeveelheid gebruikte splijtstof van het Britse programma voor snelle reactoren, die in de bekkens van de fabriek was opgeslagen, opgewerkt. Intussen worden voorbereidingen getroffen voor de sloop van de iconische schoorsteen van Pile One, die decennialang het landschap boven Sellafield domineerde.

De Magnox-opwerkingsfabriek, die in 1964 in bedrijf werd genomen, zou volgens de planning in 2020 sluiten, maar door de verstoring als gevolg van de COVID-19 pandemie is het tijdschema naar achteren geschoven. In mei werd aangekondigd dat de faciliteit nu op 18 juli klaar zal zijn met opwerken en een nieuw tijdperk van ontmanteling en sanering zal ingaan. De snelle reactor van het VK, in Dounreay in Schotland, werd gebouwd in de jaren 1950 en was de eerste snelle reactor ter wereld die elektriciteit leverde aan een nationaal net, maar in 1977 werd hij stilgelegd. In de jaren tachtig kwam er in het VK een einde aan snelle reactoren. Het programma liet echter een erfenis na van gebruikte splijtstof met een unieke chemische samenstelling. Deze splijtstof bleef 35 jaar lang in Dounreay totdat de Nuclear Decommissioning Authority (NDA) en de nucleaire regelgevers ermee instemden dat de splijtstof naar Sellafield kon worden gebracht voor opslag en opwerking. Sellafield Sites verklaarde dat de opwerking van de laatste doos Dounreay-splijtstof die wordt bewaard in de Magnox-fabriek de voltooiing betekent van een tienjarenprogramma. Volgens Sellafield is het belangrijk de splijtstof op te werken om de hoeveelheid die in de toekomst droog moet worden opgeslagen tot een minimum te beperken.

Een kleine hoeveelheid splijtstof blijft in Dounreay en zal worden overgebracht naar Sellafield voor droge opslag alvorens te worden verwijderd in de geplande geologische bergingsfaciliteit van het Verenigd Koninkrijk. "Gedurende haar hele bestaan heeft de Magnox-opwerkingsfabriek namens het Verenigd Koninkrijk geleverd", zei Martin Chown, CEO van Sellafield Ltd. "Het huidige personeel heeft deze trotse traditie voortgezet door in de laatste weken van haar bestaan opnieuw een belangrijke mijlpaal te bereiken. "Het is een belangrijke prestatie en opnieuw een bewijs dat we ons doel bereiken om een schone en veilige omgeving te creëren voor toekomstige generaties." Chris Wratten, senior projectmanager van Dounreay Fast React Reactor, voegde hieraan toe: "Dit is een belangrijk project geweest voor de NDA en de gehele nucleaire industrie in het VK. Door het materiaal te mengen en te consolideren met routinematige Magnox-splijtstof, hebben de teams ook de non-proliferatie- en veiligheidsdoelstellingen van het VK ondersteund."

Dummy run voor slopen schoorsteen

Twee 125 meter hoge schoorstenen voor de ventilatie van de Windscale-piles - vroege reactoren die werden gebouwd om plutonium te produceren voor het kernwapenprogramma van het Verenigd Koninkrijk - werden verzegeld nadat Pile één in 1957 onherstelbaar was beschadigd tijdens een brand. De schoorstenen van Windscale, met de karakteristieke uitstulping van de filters aan de bovenkant, bleven tot 2001 kenmerkend voor de skyline van Sellafield, toen de schoorsteen voor stapel twee werd teruggebracht tot de hoogte van de aangrenzende gebouwen. Na drie jaar van zorgvuldige ontmanteling werd de vierkante diffusor in november vorig jaar verwijderd van de top van de Windscale Pile Chimney. Vooruitlopend op de sloop van de schoorsteen van Pile One in de komende jaren, is een samenwerkingsverband van bedrijven uit Cumbria van plan een replica van de schoorsteen te bouwen en vervolgens nieuwe hydraulische apparatuur te gebruiken om de schoorsteen te slopen om ervoor te zorgen dat de werkmethoden veilig en duurzaam zijn voordat er sloopwerkzaamheden worden uitgevoerd op een actieve, potentieel gevaarlijke, locatie. Bij de gemeenteraad van Copeland is een bouwaanvraag ingediend voor de sloop van de op maat gemaakte betonnen ring die zal worden gemaakt om de schoorsteen nauwkeurig na te bootsen met dezelfde omtrek van 15 meter, maar slechts 7 meter hoog. De dummy-structuur zal worden afgebroken met een nieuw ontwikkelde hydraulische SPIDA-machine die is ontworpen door ADAPT, een joint venture van Doosan Babcock, Atkins en Orano.

De SPIDA-structuur wordt vervaardigd door Cairnhill Structures uit Glasgow. Het is de bedoeling dat de machine en het modelbetonnen vat naar Leconfield Industrial Estate in Cleator Moor, Cumbria, worden vervoerd om te worden getest en in bedrijf te worden gesteld voordat twee rijen worden uitgehakt bij wijze van proef vóór de eigenlijke werkzaamheden in Sellafield. De proef - die tot twee jaar zou kunnen duren - wordt op verzoek van ADAPT mogelijk gemaakt door het ingenieursbureau Forth. Forth heeft vestigingen in Cumbria, waaronder de voorgestelde proeflocatie in Leconfield. Na afloop van de proefwerkzaamheden zal het terrein in Leconfield worden ontruimd en weer in dezelfde staat worden teruggebracht als nu. 

Het artikel is te vinden op de website van World Nuclear News.

Foto: Windscale Pile - credit: assets.publishing.service.gov.uk