Samenwerking van toezichthouders
Voor de Staat van de Stralingsbescherming 2022 hebben meerdere overheidstoezichthouders samen voor de eerste keer kritisch gekeken naar het hele systeem van de stralingsbescherming in Nederland. Het gaat om de Douane, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Inspectie Militaire Gezondheidszorg, de Nederlandse Arbeidsinspectie en het Staatstoezicht op de Mijnen. Het RIVM heeft bijgedragen vanuit milieumonitoring op straling en radioactiviteit. De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming heeft de publicatie als initiatiefnemer en toezichthouder geschreven.
Centraal in deze publicatie staat of bedrijven en organisaties hun werknemers en de bevolking voldoende beschermen tegen ioniserende straling. In meerdere sectoren is stralingsbescherming van belang. Bijvoorbeeld in de medische sector, zoals in ziekenhuizen en bij tandartsen, maar ook in verschillende industriële sectoren waar gebruik van ioniserende straling voordelen biedt, of waar deze straling een gevolg is van bedrijfsprocessen.
Ioniserende straling heeft unieke eigenschappen, die het bijvoorbeeld mogelijk maken om ergens doorheen of in te kijken, zonder het open te maken. Bijvoorbeeld bagagescanners of een röntgentoestel bij de tandarts. Maar deze straling kent ook gezondheidsrisico’s. Het gaat om straling met veel energie, zoals röntgenstraling of gammastraling afkomstig van radioactief materiaal. Straling met minder energie, zoals 5G, wifi en elektromagnetische velden, valt niet binnen de reikwijdte van deze publicatie.
De bedrijven en organisaties die met ioniserende straling werken of deze veroorzaken, zijn zelf verantwoordelijk voor stralingsbescherming in de praktijk. De toezichthouders en vergunningverleners zien dat in de meeste gevallen deze verantwoordelijkheid goed wordt ingevuld.
In sommige gevallen blijkt echter de organisatie van de stralingsbescherming en de aandacht en tijd die hierin wordt gestoken, te wensen overlaat. Dit is bijvoorbeeld terug te zien in administratieve fouten. Het leidt niet tot veel incidenten of onnodige stralingsblootstelling, maar bedrijven en organisaties moeten wel aandacht houden voor hun verantwoordelijkheden. Ze moeten blijven zorgen voor het inrichten, onderhouden en verder verbeteren van een deskundige en adequate stralingsbeschermingsorganisatie. En ze moeten zorgen dat er passende stralingsbeschermingsmaatregelen zijn. Zo kunnen bedrijven en organisaties incidenten zoveel mogelijk voorkomen, en kan onnodige blootstelling van mens en milieu verder worden beperkt.
Meer informatie en een overzicht van aanbevelingen is te lezen op de website van de ANVS.
Foto: ANVS