Herstellen van de communicatie
De IAEA heeft de ZNPP niet meer kunnen bezoeken sinds vóór het huidige militaire conflict in Oekraïne. Russische troepen hebben bijna vier maanden geleden de controle over de centrale overgenomen, maar het Oekraïense personeel blijft de centrale bedienen. Grossi heeft herhaaldelijk benadrukt dat hij vastbesloten is een door de IAEA geleide internationale missie overeen te komen, te organiseren en te leiden om essentiële nucleaire veiligheids-, beveiligings- en veiligheidscontroleactiviteiten uit te voeren in de ZNPP, met zijn zes reactoren de grootste kerncentrale van Oekraïne. Onlangs heeft hij ook uiting gegeven aan zijn toenemende bezorgdheid over de moeilijke omstandigheden waarin het personeel van de ZNPP verkeert en over de gevolgen van die omstandigheden voor de veiligheid en beveiliging van de centrale “Het feit dat de gegevensoverdracht van onze veiligheidscontrole op afstand opnieuw is uitgevallen – voor de tweede keer in de afgelopen maand – maakt het alleen maar dringender om deze missie te sturen”, zei hij.
Eerder deze maand hebben de IAEA en de Oekraïense exploitant van de centrale samengewerkt om de transmissie op afstand van veiligheidscontrolegegevens van de ZNPP naar het IAEA-hoofdkwartier te herstellen na een technische onderbreking van bijna twee weken. Ook de gegevens uit die periode werden hersteld. Op 25 juni viel de verbinding echter weer weg als gevolg van een storing in de communicatiesystemen van de installatie, aldus Grossi, die zich daarbij beroept op de evaluatie van IAEA-technici in het hoofdkwartier.
Bovendien kunnen de inspecteurs alleen essentiële verificaties van nucleair materiaal uitvoeren wanneer zij ter plaatse zijn. Het interval tussen verificaties van de actuele inventaris in kerncentrales mag een bepaalde duur niet overschrijden. Dit is met name van belang voor twee van de eenheden in de ZNPP. Deze eenheden zijn de afgelopen maanden ook bijgetankt en een fysieke controle van het kerntechnische materiaal daarin is een veiligheidscontrolevoorwaarde voordat zij weer worden opgestart. De IAEA wordt ook geconfronteerd met een gedeeltelijk verlies van de transmissie van veiligheidscontrolegegevens op afstand van de kerncentrale van Tsjernobyl, aldus de DG.
Veiligheidscontrolegegevens van IAEA-systemen die in twee van de kerncentrales zijn geïnstalleerd, worden niet langer doorgegeven. Het probleem lijkt verband te houden met de veiligheidscontroleapparatuur op de locatie, in welk geval technici van de IAEA daarheen moeten gaan om de communicatie te herstellen, voegde hij eraan toe. De IAEA heeft eind april een missie naar Tsjernobyl gestuurd en ongeveer vier weken geleden een tweede missie om veiligheids-, beveiligings- en veiligheidscontroles uit te voeren. Met uitzondering van de ZNPP blijft de IAEA veiligheidscontrolegegevens op afstand ontvangen van de drie andere operationele kerncentrales van Oekraïne. Oekraïne heeft de IAEA vandaag afzonderlijk meegedeeld dat acht van de vijftien kernreactoren van het land momenteel op het net zijn aangesloten, waaronder twee in de ZNPP, drie in de Rivne-kerncentrale, twee in de kerncentrale van Zuid-Oekraïne en één in de Khmelnytskyy-kerncentrale. De zeven andere reactoren zijn stilgelegd voor regulier onderhoud of worden in reserve gehouden. De veiligheidssystemen blijven operationeel in de vier kerncentrales en er is nog steeds off-site stroom beschikbaar, aldus Oekraïne.