Foto: Directeur-generaal Rafael Mariano Grossi – fotocredit: ©D. Calma / IAEA

Grote zorgen over de nucleaire veiligheid en beveiliging blijven bestaan

Los daarvan hoorden de IAEA-experts die vandaag aanwezig waren bij de ZNPP verschillende raketten die van dichtbij de centrale afgevuurd leken te zijn. Het IAEA-team kon de projectielen niet zien vanwege de bewolking, maar het kenmerkende geluid gaf aan dat ze waren afgevuurd door een MLRS (Multiple Launch Rocket System) in de buurt.

“De gebeurtenissen van vandaag tonen eens te meer duidelijk de uiterst fragiele nucleaire veiligheids- en beveiligingssituatie in de kerncentrale van Zaporizja aan. Europa’s grootste kerncentrale – gelegen in de frontlinie – wordt nog steeds geconfronteerd met veel potentiële bedreigingen als gevolg van deze tragische oorlog,” zei Grossi.

“Ik blijf me grote zorgen maken over de nucleaire veiligheid en beveiliging van de centrale, zowel wat betreft de kwetsbare stroomvoorziening buiten de locatie – die kan worden getroffen door aanvallen ver weg van de locatie – als de meer directe militaire risico’s waarmee de centrale wordt geconfronteerd, waardoor de principes die ik in mei heb uiteengezet in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties mogelijk worden ondermijnd. In deze context is het klaarblijkelijk afvuren van raketten in de buurt van de centrale een bijzondere bron van zorg,” zei hij.

De ZNPP zei dat kortsluiting op ongeveer 100 kilometer ten noorden van de centrale de oorzaak was van de onderbreking van de verbinding met de enige overgebleven 750 kilovolt (kV) stroomleiding – van de vier die er voor het conflict waren – rond 10.30 uur plaatselijke tijd. De centrale ontvangt nog steeds externe stroom van de enige beschikbare 330 kV back-up stroomlijn. Een nooddieselgenerator begon echter ook te werken om reactoreenheid 4 van stroom te voorzien na het stroomverlies, wat duidt op een mogelijk probleem met de elektrische configuratie. De dieselgenerator werd na tien minuten handmatig uitgeschakeld. De 750 kV-aansluiting zal worden gerepareerd, maar het was nog niet duidelijk wanneer dat gaat gebeuren.

De ZNPP heeft tijdens het conflict herhaaldelijk te kampen gehad met stroomuitval, waaronder zeven keer met volledig uitvallen van de externe stroomvoorziening. Bij elk van deze gelegenheden waren nooddieselgeneratoren op de locatie nodig om de centrale van elektriciteit te voorzien die nodig was voor vitale nucleaire veiligheids- en beveiligingsfuncties, waaronder reactorkoeling. De verbinding met de 750 kV-lijn viel voor het laatst weg op 10 augustus, toen de verbinding werd verbroken en twee keer op dezelfde dag weer werd hersteld.