Veiligheids- en beveiligingswerkzaamheden
De directeur-generaal verwelkomde de ontwikkeling als een belangrijke en positieve stap voor de uitvoering van de IAEA-veiligheidscontrole in Oekraïnes grootste kerncentrale. Hij benadrukte echter ook dat de IAEA-inspecteurs nog steeds zo spoedig mogelijk naar de installatie moeten gaan om essentiële activiteiten voor de verificatie van nucleair materiaal uit te voeren, die niet vanop afstand kunnen worden uitgevoerd. De overdracht van veiligheidscontrolegegevens van de IAEA-systemen die in de ZNPP zijn geïnstalleerd, werd op 30 mei onderbroken en eerder vandaag hervat. De beelden die gedurende deze periode door de IAEA-bewakingscamera’s zijn opgenomen, worden nu gedownload zodat de inspecteurs van het agentschap ze kunnen bekijken en kunnen bevestigen dat de continuïteit van de kennis niet verloren is gegaan.
Russische troepen hebben de controle over de ZNPP meer dan drie maanden geleden overgenomen, maar het Oekraïense personeel blijft de centrale bedienen. “De overdracht op afstand van veiligheidscontrolegegevens is een belangrijk onderdeel van de IAEA-veiligheidscontrole in Oekraïne en elders,” aldus Grossi. “Het is echter geen vervanging voor de fysieke aanwezigheid van IAEA-inspecteurs bij kerncentrales om op gezette tijden nucleair materiaal te controleren. Het interval tussen de verificaties van de actuele inventaris in kerncentrales mag een bepaalde duur niet overschrijden. Dit is bijzonder kritiek bij twee van de eenheden in de ZNPP. Bovendien zijn deze eenheden de afgelopen maanden bijgetankt en is een fysieke controle van het kerntechnische materiaal daarin een veiligheidscontrolevoorwaarde alvorens zij opnieuw worden opgestart. “Als ik niet in staat ben inspecteurs uit te zenden om de vereiste verificatie bij de ZNPP uit te voeren, zal de tenuitvoerlegging van de veiligheidscontrole in Oekraïne in het gedrang komen”, voegde Grossi hieraan toe.
De DG zei zich te blijven inspannen om zo spoedig mogelijk een door de IAEA geleide internationale missie naar de ZNPP overeen te komen en te organiseren om veiligheids- en beveiligingswerkzaamheden in de centrale in Zuid-Oekraïne uit te voeren. De IAEA-inspecteurs zullen daar tegelijkertijd hun verificatieactiviteiten ter plaatse uitvoeren. De IAEA blijft veiligheidscontrolegegevens ontvangen van de systemen die zijn geïnstalleerd in de andere drie operationele kerncentrales in Oekraïne en van de kerncentrale van Tsjernobyl. Wat de operationele reactoren van het land betreft, heeft Oekraïne de IAEA vandaag meegedeeld dat er momenteel acht op het net zijn aangesloten, waaronder twee in de ZNPP, drie in de Rivne-kerncentrale, twee in de Zuid-Oekraïense kerncentrale en één in de Khmelnytskyy-kerncentrale. De zeven andere reactoren zijn stilgelegd voor regulier onderhoud of worden in reserve gehouden. De veiligheidssystemen blijven operationeel in de vier kerncentrales en er is nog steeds off-site stroom beschikbaar.