Oorsprong en gevolgen te achterhalen

De overeenkomst kwam tijdens een bezoek aan het land van IAEA directeur-generaal Rafael Mariano Grossi en werd ondertekend door de Chileense minister van Buitenlandse Zaken Alberto van Klaveren. In een bericht op X zei Grossi dat ze “de vervuiling door microplastics op Antarctica zouden bestuderen, met als doel de oorsprong en gevolgen te achterhalen om strategieën tegen deze vervuiling te ontwikkelen”. Grossi ondertekende ook een overeenkomst met de Chileense Kernenergiecommissie over nucleaire technologie en lithium “gericht op het gebruik van nucleaire technologie om de lithiumwinning te verbeteren”.

NUTEC kunststoffen

Het programma van de IAEA is in 2020 opgezet en maakt gebruik van een reeks controlelaboratoria om met behulp van nucleaire technologie monsters te nemen van microplastics – stukjes plastic met een diameter van minder dan 5 millimeter – in het milieu en deze te analyseren. Meer dan 60 landen doen mee aan het monitoren van microplastics in zee en het doel is om meer dan 50 laboratoria uit te rusten met de technologie om een wereldwijd monitoringnetwerk te vormen. Het doel is om dan actie te kunnen ondernemen en maatregelen te nemen om de bronnen van de vervuiling te verminderen – ten minste 30 landen zijn betrokken bij de ontwikkeling van innovatieve recyclingtechnologie, waaronder het gebruik van bestraling om plastic te behandelen en het geschikt te maken voor hergebruik, of voor een breder scala van hergebruik. Dit proces maakt gebruik van bestralingstechnologieën met gammastralen en elektronenbundels om bepaalde soorten plastic afval te modificeren, waardoor plastic polymeren waarvan wordt geoordeeld dat ze niet van voldoende kwaliteit zijn, worden afgebroken tot kleinere componenten en vervolgens kunnen worden gebruikt om nieuwe plastic producten te maken.

De IAEA haalt onderzoeken aan waaruit blijkt dat slechts ongeveer 10% van het plastic dat tussen 1950 en 2015 is geproduceerd, is gerecycled. Het grootste deel (ongeveer 60%) wordt gestort, wat betekent dat er dringend actie moet worden ondernomen, gezien de schattingen dat er binnen een paar jaar één ton plastic zal zijn voor elke drie ton vis.

Directeur-generaal Rafael Mariano Grossi van de IAEA en de Chileense minister van Buitenlandse Zaken Alberto van Klaveren ondertekenden een intentieverklaring om de plasticvervuiling op Antarctica aan te pakken. (Foto: IAEA)

Het Antarctische ecosysteem

Grossi bezocht in januari samen met de president van Argentinië een IAEA-missie op Antarctica om te zien hoe het werk daar begon om de impact en omvang van plasticvervuiling vast te stellen. Het IAEA-onderzoeksteam, dat uit twee personen bestond, bracht een maand door met het beoordelen van “de impact van microplastics door het voorkomen en de verspreiding ervan te onderzoeken in zeewater, meren, sedimenten, zand, lozingswater en dieren van het Antarctische ecosysteem in de buurt van het Argentijnse Carlini wetenschappelijke onderzoeksstation”. De IAEA zei bij de start van de missie: “Er is nog steeds bijna geen informatie beschikbaar over waar en hoeveel microplastics op Antarctica terechtkomen en hoeveel er door Antarctische organismen wordt opgenomen. Er zijn ook heel weinig gegevens over de soorten microplastics die dit ongerepte gebied bereiken via oceaanstromingen, atmosferische depositie en de aanwezigheid van mensen op Antarctica”. In het rapport staat ook dat de “aanwezigheid van microplastics kan bijdragen aan het versnellen van het ijsverlies op Antarctica door de reflectie van het ijs te verminderen, de ruwheid van het oppervlak te veranderen, microbiële activiteit te bevorderen, als thermische isolator te werken en bij te dragen aan de mechanische verzwakking van de ijsstructuur”.

Lees het volledige artikel op de website van World Nuclear News en het nieuwsbericht op de website van de IAEA.