Het niveau van het Kakhovka-reservoir is snel gedaald sinds de dam stroomafwaarts vijf dagen geleden ernstig werd beschadigd, maar de ZNPP meldde in het weekend dat het al ongeveer een dag stabiel was, gemeten bij de inlaat van de Zaporizhzhya Thermal Power Plant (ZTPP), waar het water in een kanaal wordt gepompt voor gebruik in de nabijgelegen kerncentrale. Tegen 9 uur plaatselijke tijd vandaag werd het waterniveau bij de ZTPP geschat op 11,27 meter, een daling ten opzichte van bijna 17 meter voordat de dam doorbrak, volgens gegevens die de IAEA-experts op de ZNPP site hebben ontvangen. Naar verluidt blijft de hoogte elders in het enorme reservoir echter dalen, waardoor er mogelijk een verschil van ongeveer twee meter is met het door de ZTPP gerapporteerde niveau. De hoogte van het waterniveau is een belangrijke parameter voor het blijven functioneren van de waterpompen.
Foto ©IAEA
Voldoende water voor maanden
“Het is mogelijk dat deze discrepantie in de gemeten niveaus wordt veroorzaakt door een geïsoleerd waterlichaam dat is afgescheiden van het grotere reservoir. Maar dat weten we pas als we toegang krijgen tot de thermische centrale,” zei directeur-generaal Grossi. Op de huidige hoogte van het reservoir bij de ZTPP kunnen de waterpompen nog steeds werken. Op dit moment worden ze echter niet continu gebruikt, omdat zowel het ZTPP-kanaal als het grote koelbekken bij de ZNPP vol zijn, met voldoende waterreserves voor enkele maanden koelbehoefte. De koelvijver van de ZNPP en het afvoerkanaal van de ZTPP zijn beide essentieel om koelwater te blijven leveren en de directeur-generaal benadrukte nogmaals dat het behoud van hun integriteit van vitaal belang is voor de veiligheid van de centrale. “De thermische centrale speelt een sleutelrol voor de veiligheid en beveiliging van de kerncentrale een paar kilometer verderop. Ik verwacht dat onze experts er zeer binnenkort naartoe kunnen gaan om de situatie onafhankelijk te beoordelen. Ik zal deze belangrijke kwestie ook persoonlijk aankaarten bij de kerncentrale van Zaporizhzhya,” voegde hij eraan toe.
De directeur-generaal – die volgende week naar Kiev en de ZNPP reist – herhaalde dat de IAEA ook toegang nodig heeft tot de elektrische schakelplaats van de ZTPP. Deze schakelplaats van de ZTPP is in het verleden gebruikt om back-up stroom te leveren aan de ZNPP, maar de laatste 330 kV lijn is nog steeds niet beschikbaar nadat deze meer dan drie maanden geleden werd afgesloten. De grootste kerncentrale van Europa is nu volledig afhankelijk van de enige overgebleven 750 kV hoogspanningslijn voor elektriciteit van buiten de centrale, die sinds het begin van het militaire conflict in februari 2022 herhaaldelijk is onderbroken.nHoewel de ZNPP al een aantal maanden geen elektriciteit meer produceert, heeft het nog steeds toegang tot water en stroom nodig voor koeling en andere essentiële veiligheids- en beveiligingsfuncties en om het risico van een potentiële splijtstofsmelting en het vrijkomen van radioactief materiaal te voorkomen.
In de ZNPP zelf zijn vijf reactoren in koude stillegging, terwijl de zesde – eenheid 5 – in warme stillegging blijft om stoom te produceren ter ondersteuning van processen die bijdragen aan de veiligheid op de site. De centrale overweegt de mogelijkheid om een onafhankelijke stoomketel te installeren die het mogelijk zou maken om ook eenheid 5 in de koude stand te zetten en toch te voorzien in de behoefte aan stoom voor de locatie.