Afbeelding: voorblad rapport Beautiful Nuclear: Driving Deep Decarbonisation
Overgang vereist verschuiving van vervuilende energiebronnen naar duurzame alternatieven
Het rapport – getiteld Beautiful Nuclear: Driving Deep Decarbonisation – is opgesteld in opdracht van de nutsbedrijven Fortum, TVO, Uniper en Vattenfall. “De mondiale energiesector ondergaat een diepgaande transitie”, aldus het rapport. “Deze overgang wordt gedreven door de noodzaak om de toegang tot schone energie uit te breiden ter ondersteuning van de sociaaleconomische ontwikkeling, met name in opkomende economieën, en tegelijkertijd de gevolgen van klimaatverandering, vervuiling en andere zich ontvouwende mondiale milieucrises te beperken. In wezen vereist deze overgang een verschuiving van het gebruik van vervuilende energiebronnen naar het gebruik van duurzame alternatieven.”
In de context van de toenemende urgentie van de noodzaak om fossiele brandstoffen te vervangen, is het van cruciaal belang om het scala aan koolstofarme opties, waaronder kernenergie, uit te breiden, aldus LucidCatalyst. “Wij pleiten voor een systeembenadering van de energietransitie en voor wetenschappelijk onderbouwde besluitvorming. Wij pleiten ervoor om de middelen en inspanningen die met succes de kosten van zonne- en windenergie hebben doen dalen en de toepassing ervan hebben versneld, uit te breiden tot alle koolstofarme technologieën.” Kirsty Gogan, van LucidCatalyst & TerraPraxis, zei: “Kernenergie is prachtig omdat het de natuur beschermt en overvloedige schone energie op beschavingsschaal levert, omdat de voetafdruk van kernenergie bij gebruik van land en levenscyclus miniem is. Beide zijn van fundamenteel belang voor onze toekomstige gezondheid, welzijn en welvaart op deze planeet.” In het rapport wordt opgemerkt dat kernenergie bijdraagt tot de verwezenlijking van alle 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. “Geen enkele andere technologie voor de opwekking van elektriciteit kan deze diversiteit aan positieve effecten evenaren”, aldus het rapport. De mislukkingen in het verleden om de emissiereductiedoelstellingen te halen die essentieel worden geacht om de stijging van de gemiddelde oppervlaktetemperatuur wereldwijd onder de 2°C te houden, maken duidelijk dat het gevaarlijk is zich te veel te concentreren op emissiedoelstellingen die nul zijn in het midden van de eeuw, aldus het rapport. Tenzij de omvang van de vooruitgang die in de komende twee decennia nodig is, wordt erkend, en aan deze behoefte wordt voldaan, kunnen de 2050-nuldoelstellingen irrelevant worden gemaakt. “Gelukkig is er overvloedig bewijs dat we aanzienlijke delen van onze energiesystemen met de vereiste snelheid koolstofvrij kunnen maken. Landen als Zweden, Finland en Frankrijk zijn erin geslaagd hun energiesystemen snel koolstofvrij te maken en tegelijk de economische groei te ondersteunen en het energieverbruik per hoofd van de bevolking te verhogen door een combinatie van kernenergie en waterkracht. Nu andere landen plannen maken om het gebruik van schone energie aanzienlijk op te voeren, is het succes van Zweden, Finland en Frankrijk een goed voorbeeld om te volgen.”
Het rapport voegt daaraan toe: “Om de uitdaging van het koolstofarm maken van de economie in minder dan drie decennia aan te gaan, moeten er meer koolstofarme energieopwekkingsinstallaties worden vergund, gebouwd en online gebracht dan ooit tevoren. Wat veel mensen verbaast, is dat het bouwen van kerncentrales de snelste manier was, en nog steeds is, om de productie van schone elektriciteit per hoofd van de bevolking te verhogen.” LucidCatalyst zegt dat “het idee dat we tijdig kunnen decarboniseren met alleen hernieuwbare energiebronnen – en daarom andere koolstofarme of koolstofvrije technologieën moeten uitsluiten – niet alleen giftig is voor de vooruitgang, maar ook wetenschappelijk ongegrond is. Dit impliceert dat ontwikkelingslanden hun toekomstige economische groei alleen moeten plannen op basis van variabele hernieuwbare energiebronnen, iets waar geen enkel geïndustrialiseerd land tot nu toe in de buurt van is gekomen. Dit is kortzichtig en tegen ontwikkeling. Volgens het rapport hebben ideologische vooroordelen en voorkeuren de financiering en andere beleidsmaatregelen geblokkeerd die kernenergie in staat stellen met succes de programmatische kostenverlagingen en prestatieverbeteringen te bereiken die de wind- en zonne-energie-industrie genieten, en die betrouwbare en kosteneffectieve energiediensten ontzeggen aan burgers en industrieën in Europa en over de hele wereld.
Het verslag eindigt met een lijst van de prioriteiten die de EU moet aanpakken om koolstofneutraliteit te bereiken en aanbevelingen voor een meer inclusieve en efficiënte uitstootvermindering. Investeerders, zo staat in het rapport, moeten beleggingen op portefeuillebasis benaderen om de blootstelling aan risico’s te beperken, wereldwijde inspanningen om de klimaatverandering te beperken moeten worden gespreid over een portefeuille van technologische opties. “Consistente, technologie-inclusieve toegang tot financiering is van cruciaal belang om dit te realiseren”, aldus het rapport. In het rapport wordt ook opgeroepen om een einde te maken aan de voortijdige sluitingen van kerncentrales en om “waar mogelijk de stilgelegde centrales weer op te starten”. Waar mogelijk moet worden gestreefd naar een verlenging van de levensduur van de in bedrijf zijnde vloot en moeten tegen lage rente financiële middelen ter beschikking worden gesteld voor de noodzakelijke opknapbeurt. “Het is tijd om kernenergie opnieuw te bekijken”, aldus LucidCatalyst. “Schaalbare, betrouwbare, betaalbare, veerkrachtige en schone energie is van vitaal belang voor ons welzijn en voor onze toekomst. De EU heeft nu de kans om het voortouw te nemen bij het tot stand brengen van een rechtvaardige en schone energietransitie.”