Medische isotopen
Nucleaire technologie is zeer belangrijk voor onze gezondheid. Door gebruik van radioactiviteit en straling bij behandeling van diverse kankersoorten nemen overlevingskansen toe. Ook worden medische isotopen gebruikt bij het bestrijden van pijn en het stellen van diagnoses. Medische isotopen zenden straling uit die wordt gebruikt om diagnoses te stellen, bijvoorbeeld door ze toe te dienen aan patiënten die een PET of SPECT-scan ondergaan. Daarnaast worden therapeutische isotopen gebruikt om kankerpatiënten te behandelen, bijvoorbeeld bij bestraling of brachytherapie. Bij deze therapie wordt de isotoop ingebracht om inwendig de kwaadaardige cellen aan te vallen.
Hoge Flux Reactor in Petten
Isotopen worden onder andere gemaakt in de Hoge Flux Reactor van de Nuclear Research and consultancy Group (NRG). Deze reactor heeft een vermogen van 45 miljoen Watt. Dit vermogen wordt gebruikt om de neutronen en de grondstoffen met elkaar te laten botsen. Dit gebeurt in de kern van de reactor. Deze bevindt zich in een met water gevuld bassin van ongeveer 9 meter diep, met dikke betonnen wanden. Door grondstoffen in de kern onderin het waterbassin te plaatsen, worden ze blootgesteld aan de neutronen en ontstaan er isotopen. De waterlaag dient ter afscherming van de straling die vrijkomt bij het proces. Het water is blauw gekleurd omdat de geladen deeltjes zich met zeer hoge snelheid bewegen door het water. De HFR wordt vervangen door de PALLAS-reactor.
Isotopen uit een cyclotron
Het maken van isotopen in een cyclotron is een proces waarbij niet de neutronen, maar de protonen in combinatie van een magneetveld en een elektrisch veld versneld moeten botsen met bepaalde grondstoffen. De houdbaarheid van de meeste isotopen uit een versneller is erg kort, waardoor cyclotrons vaak dichtbij de plek staan waar de producten gebruikt worden, zoals het ziekenhuis.
SHINE
Het maken van isotopen in een cyclotron is een proces waarbij niet de neutronen, maar de protonen in combinatie van een magneetveld en een elektrisch veld versneld moeten botsen met bepaalde grondstoffen. De houdbaarheid van de meeste isotopen is erg kort, waardoor cyclotrons vaak dichtbij de plek staan waar de producten gebruikt worden, zoals het ziekenhuis.
SHINE ontwerpt, vervaardigt en exploiteert innovatieve fusiesystemen voor toepassingen op korte termijn, zoals bijvoorbeeld de productie van medische isotopen. Momenteel worden de meeste medische isotopen geproduceerd in zes onderzoeksreactoren. SHINE wil met haar innovatieve fusietechnologie de efficiëntie van de toeleveringsketen versterken en hiermee de leveringszekerheid van de belangrijkste medische isotopen te garanderen. De SHINE-fusietechnologie is ontworpen om zowel therapeutische als diagnostische medische isotopen te produceren zonder onderzoeksreactoren of hoogverrijkt uranium.
In de Verenigde Staten produceert SHINE al op commerciële schaal lutetium-177. Dit is een medisch isotoop dat wordt gebruikt om prostaatkanker, maar ook neuro-endocriene tumoren te behandelen. SHINE gebruikt hiervoor haar innovatieve versnellertechnologie. SHINE Europe zal de in de Verenigde Staten opgedane kennis toepassen in Veendam en op zo kort mogelijke termijn te starten met de bouw van een soortgelijke productiefaciliteit voor lutetium-177. Daarnaast heeft SHINE Europe aangekondigd in Veendam een fabriek te willen gaan bouwen voor de productie van molybdeen-99, gebruikt voor de diagnose van kanker.
Urenco Stable Isotopes
In de medische wereld wordt veel gebruik gemaakt van nucleaire toepassingen om de juiste diagnose te stellen en patiënten te behandelen. Door de samenstelling van bijvoorbeeld Zink te veranderen door verrijking kun je het geschikt maken voor gebruik in gamma camera’s. Met deze camera’s kunnen ziektes opgespoord worden in organen zoals bijvoorbeeld de longen. Bij Urenco Stable Isotopes verrijken en verarmen ze verschillende isotopen die vervolgens in de Hoge Flux Reactor in Petten bestraald kunnen worden om ze radioactief te maken.