©Sellafield Ltd.

Pile Fuel Storage Pond

Het Sellafield complex omvat onder meer een opwerkingsfabriek voor nucleair afval en enkele buiten bedrijf gestelde kernreactoren, waaronder de kerncentrale Calder Hall. De Pile Fuel Storage Pond (PFSP) werd tussen eind jaren 40 en begin jaren 50 gebouwd en in gebruik genomen als koel- en opslagfaciliteit voor bestraalde splijtstof en isotopen van de twee Windscale-reactoren. Het bestraalde materiaal werd uit elke reactor geloosd in grote vaten en vervolgens via ondergedompelde waterleidingen naar het bassin overgebracht. In het bassin werd de splijtstof gekoeld en vervolgens onder water ontleed alvorens in kleine vaten te worden uitgevoerd voor opwerking in andere faciliteiten op de locatie. De installatie functioneerde met succes totdat zij in 1962 buiten bedrijf werd gesteld, toen het eerste Magnox-splijtstofopslagbekken de opslag en het ontmantelen van de splijtstof op de locatie overnam. Het bassin werd vervolgens gebruikt voor de opslag van divers middelactief afval (ILW) en splijtstof van het Britse nucleaire programma waarvoor geen welomschreven opruimingsroute beschikbaar was. Medio jaren zeventig werd de invoer van afval stopgezet en werd de installatie met haar inventaris ondergebracht in een passieve zorg- en onderhoudsregeling.

Foto ©Sellafield Ltd.

©Underwater Construction Corporation Ltd

Nucleair duikteam

Op een afgeschermd platform werken duikers in ploegen tot 3,5 uur om slib en puin te verwijderen uit delen van het meer waar andere technieken niet bij kunnen. Het openluchtbassin heeft te lijden gehad van algengroei en het verval van splijtstofelementen en ander puin, waardoor het een van de meest complexe schoonmaakuitdagingen ter wereld is geworden. De Nuclear Decommissioning Authority (NDA) zei dat volgens haar gegevens de laatste keer dat duikers de vijver hebben betreden in 1958 was. De huidige reeks duiken begon in december 2022 toen Josh Everett, een duiker van het gespecialiseerde Amerikaanse nucleaire duikteam Underwater Construction Corporation Ltd (UCC), de vijver betrad. Hoewel robots op grote schaal zijn ingezet in de vijver, blijven menselijke duikers behendiger en zijn zij nog steeds de enige optie om kleine functies in de vijver aan te pakken, aldus Sellafield Ltd. Het vijverwater zelf biedt de duikers een aanzienlijke bescherming tegen straling.

Robots

Carl Carruthers, Sellafield Ltd hoofd van de programma-uitvoering voor legacy ponds, zei dat het werk van Everett en zijn collega’s “ons heeft geholpen echte vooruitgang te boeken bij het schoonmaken van de vijver en onze missie om de nucleaire erfenis aan te pakken en een schone en veilige omgeving te creëren voor toekomstige generaties.” “Sinds de jaren zeventig heeft onze ervaring met nucleair duiken aangetoond dat het veilig gebruik van duikers de totale stralingsblootstelling van het programma verlaagt, de totale planning en kosten verlaagt, en dat het door de toezichthouder is goedgekeurd, bewezen en herhaalbaar is”, aldus Philip McDermott, Chief Operating Officer van UCC UK Ltd. “Ik feliciteer ons team van nucleaire duikers en supervisors, evenals de collectieve inspanning van iedereen die bij dit project betrokken is, met de succesvolle ontwikkeling van deze zeer gespecialiseerde oplossing ter ondersteuning van de nucleaire ontmantelingsinspanningen van Sellafield Ltd. De pilot heeft bewezen dat nucleair duiken een nuttige aanvulling is op het afvalverwijderingsprogramma in de bekkens.” Zodra al het radioactieve materiaal is verwijderd, zal de vijverstructuur worden afgebroken. Dit staat momenteel gepland voor 2039.

Innovatie

Elders in Sellafield worden steeds meer gevaarlijke werkzaamheden uitgevoerd door drones en robots, wat volgens de NDA zal bijdragen aan haar doelstelling om het aantal gevaarlijke ontmantelingswerkzaamheden dat rechtstreeks door mensen wordt uitgevoerd tegen 2030 te halveren. Peter Allport, hoofd technologieën op afstand binnen engineering en onderhoud bij Sellafield, zei dat robots gebieden hebben kunnen betreden die voorheen ontoegankelijk waren en materiaal hebben kunnen verplaatsen, zodat het via bestaande afvalroutes kan worden bereikt en verwerkt. Maar de gevaren in kwestie houden niet allemaal verband met straling. Een van de belangrijkste voordelen van drones – onbemande luchtvaartuigen, of UAV’s – is bijvoorbeeld dat mensen niet op hoogte hoeven te werken. Allport zei: “UAV’s zijn een essentieel hulpmiddel geworden bij de ondersteuning van routinewerkzaamheden op de Sellafield site voor zowel interne als externe inspecties.” De NDA, Sellafield Ltd en het Office for Nuclear Regulation (ONR) zijn een dialoog aangegaan om deze innovaties in routinebedrijf te brengen. Paolo Picca, ONR’s verantwoordelijke voor robotica en autonome systemen binnen de afdeling ontmanteling, brandstof en afval van Sellafield, zei: “Door op een open en transparante manier samen te werken, zijn ONR en Sellafield Ltd erin geslaagd een aantal vermeende blokkades te overwinnen en het regelgevend standpunt te verduidelijken om de effectieve en veilige inzet van deze technologieën mogelijk te maken”. De NDA liet weten dat zij heeft gewerkt aan het creëren van een “positieve omgeving die open discussies mogelijk maakt”, zodat innovatie kan worden versneld en de kosten van ontmanteling kunnen worden verlaagd.

Foto ©Sellafield Ltd.